34. Esther Jansma

1958

Esther Jansma (Amsterdam, 1958) is dichter, essayist en dendrochronologe. Met haar gestaag groeiende oeuvre sleepte ze talloze prijzen in de wacht, waaronder de VSB-poëzieprijs en de Jan Campertprijs. In 2014 ontving zij de C.C.S. Crone Prijs voor haar gehele oeuvre.  

Jansma is de dochter van beeldhouwer Adam Jansma. Zij studeerde kortstondig filosofie voor ze afstudeerde in de studierichting Archeologie. In 1995 promoveerde ze op een proefschrift over het nut van jaarringen-onderzoek van eikebomen voor de archeologie. Ze ging aan het werk als dendrochronologe, maar was vastberaden dit werk te combineren met het schrijversschap.

Jansma debuteerde in 1988 als dichteres met de bundel ‘Stem onder mijn bed’, die prompt genomineerd werd voor de C.Buddingh’-prijs voor nieuwe Nederlandstalige poëzie. 1999 was in litererair opzicht een belangrijk jaar voor Jansma. In dat jaar werd de bundel ‘Hier is de tijd’ (1998) bekroond met de prestigieuze VSB-Poëzieprijs en ontving zij de prestigieuze Halewijnliteratuurprijs van de stad Roermond voor haar volledige oeuvre. In juni 2001 won Jansma de Belgische Hugues C. Pernathprijs voor haar bundel ‘Dakruiters’ (2000). Tevens won ze in 2006 de A. Roland Holstprijs en de Jan Campertprijs. James Brockway heeft gedichten van Jansma in het Engels vertaald.

Als geen ander weet de dichteres alle aspecten die een mens tot mens maken in woorden te vatten. Ze schuwt moeilijke onderwerpen, zoals de dood van een kind, niet en weet zelfs de meest intieme emoties, door grondig gebruik van de taal, voor lezers invoelbaar te maken, zonder daarbij te verzanden in oversentiment.

Naast haar drukke werkzaamheden neemt ze veelvuldig zitting in jury’s, variërend van de El Hizra-literatuurprijs tot de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs. Jansma is getrouwd met dichter Wiljan van den Akker met wie zij gedichten van de Amerikaan Mark Strand vertaalt.

 

 

Zo iemand die alles onthoudt uit tijdschrift ‘Het Liegend Konijn’ (2004)

Iemand die iedereen is op momenten
dat men zowel een dame is als slordig wordt
rondgebonjourd door de wind van gemis
denkt de dingen bij elkaar, met elke stap

verwaait zij en verzamelt zij zichzelf
of iets dat daarop lijkt. Het vuur waarmee
zij in haar eigen, kleine, permanente aswolk
loopt, haar rafels redt, haar hoofd bestrooit,

haar honderdduizend lijstjes maakt
van wat voor altijd nooit meer weg mag –
die prompt daadwerkelijk of ergens
in het tochtende gat dat haar hoofd is

weer kwijtraken – ze went daar niet aan.